LCDها (نمایشگرهای کریستال مایع) فناوری اصلی نمایشگرهای مدرن هستند و در نمایشگرهای کامپیوتری گرفته تا مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال از آنها استفاده می‌شود. در فناوری LCD سه نوع پنل اصلی وجود دارد: پنل IPS یا Switching In-Plane، پنل VA یا Vertical Alignment و پنل TN یا Twisted Nematic.
هر یک از این پنل‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند که روی عوامل مختلفی مثل زاویه دید، نسبت کنتراست، بازتولید رنگ و زمان پاسخگویی تاثیر می‌گذارد. به همین خاطر در این مقاله از نیوتک تصمیم گرفته‌ایم پنل IPS و VA و TN را توضیح بدهیم و کاربرد آنها را در مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال مقایسه کنیم. (پیشنهاد ویژه: خرید ویدیو وال)
پنل IPS، پنل VA و پنل TN چیست؟
قبل از اینکه پنل‌های پنل IPS و VA و TN را با هم مقایسه کنیم، ابتدا بیایید هر کدام از آنها را به صورت جداگانه بررسی کنیم.
پنل IPS چیست؟
پنل IPS یک نوع فناوری در صفحه نمایش مانیتور است که معمولاً در نمایشگرهای LCD، تلویزیون‌ها و تلفن‌های هوشمند از آنها استفاده می‌شود. پنل‌های IPS به دلیل بازتولید رنگ عالی، زاویه دید وسیع و ثبات رنگ دقیق خود معروف شده‌اند.
دستگاه‌هایی که پنل IPS دارند، رنگ‌های با کیفیت و دقیقی را ارائه می‌کنند و به همین خاطر گزینه خیلی خوبی برای کارهای حرفه‌ای مثل ویرایش عکس و فیلم محسوب می‌شوند. پنل‌های IPS در مقایسه با بقیه پنل‌های LCD زاویه دید بهتری دارند و با تغییر زاویه دید افراد رنگ آنها تغییر نمی‌کند.
این نوع پنل‌ها ساختار پیکسلی منحصربه‌فردی هم دارند که در آن مولکول‌های کریستال مایع به صورت افقی بین ۲ لایه شیشه‌ای حرکت می‌کنند. علاوه بر این، پنل‌های مذکور از لایه‌های تراز چندگانه استفاده می‌کنند که برای کنترل جهت‌گیری کریستال‌های مایع بسیار مهم هستند.
در این نوع پنل‌ها از فناوری ترانزیستور لایه نازک (TFT) هم استفاده شده است. به خاطر این فناوری، برای هر ساب پیکسل (Sub Pixel) ترانزیستورهای جداگانه‌ای در نظر گرفته می‌شود تا زمان پاسخگویی آنها سریع‌تر شود و کیفیت تصویر هم بهبود یابد.
مطالعه بیشتر: معرفی انواع نمایشگر ویدئو وال؛ کدام نمایشگر ویدئو وال برای شما بهتر است؟
پنل VA چیست؟
پنل VA یک نوعی فناوری LCD است که به بازتولید رنگ عالی و زاویه دید گسترده خود مشهور است. در ساختار این نوع پنل‌ها از ساختار پیکسلی و لایه‌های متعددی از جمله فیلترهای رنگی، لایه‌های تراز، لایه‌های الکترود و لایه کریستال مایع تشکیل شده است. مولکول‌های کریستال مایع هم معمولاً بین ۲ لایه شیشه‌ای در هر پیکسل قرار می‌گیرند.
پنل TN چیست؟
پنل‌های TN هم یک نوع فناوری LCD هستند که به خاطر زمان پاسخگویی سریع و هزینه مقرون‌به‌صرفه خود شناخته می‌شوند. این پنل‌ها از یک نوع آرایش کریستالی مایع استفاده می‌کنند که در آن مولکول‌های کریستال مایع وقتی هیچ ولتاژی اعمال نمی‌شود، می‌پیچند. این اثر چرخشی به کنترل عبور نور کمک می‌کند. در تصویر زیر علاوه بر بررسی ساختار پنل TN می‌توانید آن را با ساختار پنل IPS و VA مقایسه کنید.
مقایسه پنل IPS با پنل VA و TN
در ادامه پنل IPS با پنل VA و TN را با هم مقایسه می‌کنیم:
تفاوت پنل IPS با پنل VA و TN از نظر کنتراست
| نوع پنل | کنتراست | ||
| پنل‌های IPS | این نوع پنل کنتراست خوبی دارند و تمایز واضحی را بین مناطق روشن و تاریک ارائه می‌کنند. | ||
| پنل‌های VA | آنها نیز کنتراست عالی دارند و سیاه‌های عمیق و سفیدهای روشن را به خوبی نشان می‌دهند. | ||
| پنل‌های TN | پنل‌های TN به طور کلی کنتراست کم‌تری نسبت به پنل‌های IPS و VA دارند و بین مناطق روشن و تاریک تمایز کم‌تری ایجاد می‌کنند. | ||
تفاوت پنل IPS با پنل VA و TN از نظر زاویه دید افقی و عمودی
| نوع پنل | زاویه دید افقی و عمودی | ||
| پنل‌های IPS | این پنل‌ها زاویه دید وسیع و خوبی دارد و کیفیت تصویر آنها در حدود ۱۷۸ درجه افقی و عمودی تغییر نمی‌کند. | ||
| پنل‌های VA | زاویه پنل‌های VA هم مثل پنل‌های IPS است. | ||
| پنل‌های TN | کیفیت پایین‌تری نسبت به ۲ نمونه قبلی دارند. | ||
فرق پنل IPS با پنل VA و TN از نظر روشنایی
| نوع پنل | روشنایی | ||
| پنل‌های IPS | روشنایی پنل‌های IPS متوسط رو به بالا است و برای اکثر کاربردهای صنعتی مناسب هستند. | ||
| پنل‌های VA | این پنل‌ها روشنایی بیشتری دارند و برای محیط‌های روشن‌تر مناسب‌اند. | ||
| پنل‌های TN | پنل‌های TN هم روشنایی خوبی دارند و مثل بقیه پنل‌ها می‌توان از آنها در محیط‌های روشن استفاده کرد. | ||
تفاوت پنل IPS با پنل VA و TN از نظر یکنواختی رنگ
| نوع پنل | یکنواختی رنگ | ||
| پنل‌های IPS | پنل‌های IPS یکنواختی رنگ را در سراسر صفحه نمایش حفظ می‌کنند و مطمئن می‌شوند که رنگ‌ها و روشنایی سراسر نمایشگر ثابت می‌ماند. | ||
| پنل‌های VA | یکنواختی رنگ پنل‌های VA مخصوصاً در زاویه دید شدید ممکن است ضعیت‌تر باشد. | ||
| پنل‌های TN | این پنل‌ها در این ویژگی بهتر از ۲ نمونه قبلی هستند. | ||
تفاوت پنل IPS با پنل VA و TN از نظر وسعت رنگ
| نوع پنل | وسعت رنگ | ||
| پنل‌های IPS | پنل IPS به طور کلی طیف رنگی گسترده‌ای دارد و می‌تواند با دقت رنگ‌های مختلف را نمایش دهد. | ||
| پنل‌های VA | این پنل‌ها نیز وسعت رنگ خوبی دارند | ||
| پنل‌های TN | کیفیت پایینی دارند. | ||
تفاوت پنل IPS با پنل VA و TN از نظر کنترل حرکت و زمان پاسخگویی
| نوع پنل | کنترل حرکت و زمان پاسخگویی | ||
| پنل‌های IPS | پنل‌های IPS زمان پاسخگویی زیادی دارند و برای فعالیت‌هایی مثل بازی‌های سریع یا تماشای ویدیوی اکشن کیفیت خیلی خوبی ارائه نمی‌دهند. | ||
| پنل‌های VA | زمان پاسخگویی پنل‌های VA بیشتر از پنل‌های IPS و TN است | ||
| پنل‌های TN | پنل‌های TN سریع‌ترین زمان‌های پاسخگویی را در بین این سه فناوری دارند. | ||
در تصویر زیر تفاوت پنل IPS و VA و TN به طور خلاصه ذکر شده است:
مقایسه کاربرد پنل IPS، پنل VA و TN در مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال
پنل‌های IPS و VA و TN کاربردهای متفاوتی در مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال دارند که به طور خلاصه عبارت‌اند از:
۱. پنل IPS
پنل IPS معمولاً در مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال‌هایی استفاده می‌شوند که به دقت رنگ و زاویه دید زیادی نیاز دارند. در نتیجه این پنل‌ها مخصوص کاربردهایی مثل ویرایش ویدئو، طراحی گرافیکی، طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) و تولید به کمک کامپیوتر (CAM) هستند. علاوه بر این، پنل‌های IPS در محیط‌های کاری مشترک، اتاق‌های کنترل و سیستم‌های نظارتی که افراد متعدد باید نمایشگر را از زوایای مختلف مشاهده کنند؛ کاربرد زیادی دارند.
۲. پنل VA
پنل‌های VA برای مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال‌هایی مناسب هستند که به کنتراست بالا و سیاهی عمیق نیاز دارند. در نتیجه از بین کاربردهای آنها می‌توان به تصویربرداری پزشکی و ایجاد محتوای چندرسانه‌ای اشاره کرد. علاوه بر این، صنایعی مثل صنعت سرگرمی و تبلیغات که به ترکیبی از کنتراست و اشباع رنگ نیاز دارند، معمولاً از پنل‌های VA استفاده می‌کنند.
۳. پنل TN
از پنل‌های TN معمولاً در مانیتورهای صنعتی و ویدئو وال‌هایی استفاده می‌شود که به زمان‌های پاسخگویی و نرخ بازتولید بالا نیاز دارند. در نتیجه این پنل‌ها برای مراکز فرماندهی و مشاغلی که در لحظه باید روی داده‌های زیادی نظارت کنند، مناسب هستند.
مقایسه پنل IPS با پنل TN و VA در چند خط
پنل IPS مانند پنل‌های TN و VA یک نوع فناوری LCD است که در نمایشگرهای مختلف از آن استفاده می‌شود. پنل IPS دقت رنگ و زاویه دید بهتری نسبت به پنل‌های TN دارد و برای مشاغلی مثل طراحی گرافیک و ویرایش عکس مناسب است. به طور کلی پنل‌های VA حد وسطی بین پنل‌های TN و IPS محسوب می‌شوند. پنل‌های TN هم زمان پاسخگویی بیشتری دارند اما زاویه دید و دقت رنگ آنها کم‌تر از بقیه است.
چند سوال درباره پنل IPS
۱. از پنل‌های IPS در چه مواردی می‌توان استفاده کرد؟
از پنل‌های IPS می‌توان برای ایجاد محتوا، ویرایش ویدئو، طراحی گرافیک و ویرایش عکس استفاده کرد.
۲. تفاوت پنل VA و IPS چیست؟
پنل‌های VA در مقایسه با پنل‌های IPS نسبت کنتراست استاتیک بیشتری دارند و به همین خاطر کیفیت کلی تصویر آنها در محیط‌های تاریک بهتر است.
۳. تفاوت LED و IPS چیست؟
(دیود ساطع‌کننده نور) یک نوع نور پس‌زمینه است، اما پنل IPS یک فناوری در صفحه نمایش مانیتور محسوب می‌شود.